استخر مکانی فوق العاده در خانه و شنا یک سرگرمی مفرح و لذتبخش است. استخرها آرامش و سرگرمی را بین دوستان و خانواده ترویج میدهند. از آنجایی که استخر یک ساختار آبی راکد است و تقریباً هر کسی می تواند از آن استفاده کند، حفظ تمییزی استخر و عاری بودن و مخافظت آن از باکتری و جلبک بسیار مهم است. برای این کار، لازم است پایش منظم استخر و اصلاح شیمیایی آن با استفاده از محصولات تخصصی انجام شود.
افزودن مواد شیمیایی به استخر می تواند کار سختی به نظر برسد. از آگاهی از مواد شیمیایی مربوطه گرفته تا استفاده از آنها، زمان انتظار، زمان مناسب شنا و موارد دیگر، ممکن است گیج کننده باشد. در این مقاله، ما به بصورت کاملاً اجمالی و مفید به شما کمک می کنیم تا از اعداد و ارقام و محاسبات مربوط به استخر آگاهی یابید؛ همچنین مهمترین پارامترهای سنجش کیفیت آب استخر را با هدف اصطلاح شیمیایی استخر با محصولات مربوطه بصورت کاملاً مفید و مختصر شرح داده شده است.
محاسبات ضروری در نگهداری استخر
محاسبه حجم آب استخر
پیش از آنکه بخواهید هر گونه محصولی را به استخر اضافه کنید لازم است از حجم آب استخر خود آگاهی یابید. برای محاسبه حجم آب، ابتدا باید شکل استخر خود را مشخص کنید، چرا که فرمول محاسبه حجم آب بسته به شکل استخر متفاوت است:
رایجترین نوع استخر از نظر شکل، استخرهای مستطیلی یا مربعی هستند؛ حجم آب استخر بر حسب لیتر به این صورت محاسبه میشود: طول (بر حسب متر) × عرض (بر حسب متر) × عمق متوسط (بر حسب متر) × 1000. چنانچه، عمق استخر در نقاط مختلف متغیر می باشد، بهتر است میانگین عمق را در نظر بگیرید. برای مثال، اگر طول استخر 10 متر، عرض آن 3.5 متر، بیشترین عمق آن 2 متر و کمترین عمق آن 1.5 متر باشد، در نتیجه حجم استخر به این صورت محاسبه می شود:
اولا، میانگین عمق استخر مساوی 1.75 متر می باشد:
متر 1.75 = 2/(1.5 + 2)
حال، حجم استخر بر حسب لیتر به این صورت خواهد بود:
لیتر 61250 = 1.75 × 3.5 × 10
استخرهای گرد یا بیضی: برای این نوع استخرها، فرمول به صورت شعاع × شعاع × عمق متوسط × 3.14 × 1000 (بر حسب لیتر) می باشد.
استخرهای با شکل نامشخص: در این حالت، استخر را به بخشهای کوچکتری با شکل مشخص تقسیم کنید و حجم هر بخش را جداگانه محاسبه کنید. در نهایت، مجموع این حجمها مساوی حجم کل استخر میباشد.
پارامترهای شیمیایی استخر و مقادیر توصیه شده
پنج پارامتر اصلی شیمیایی مهم در استخر وجود دارد که هر صاحب استخر باید به طور منظم آن ها را اندازه گیری و کنترل نماید:
کلر آزاد (FC): همان ضدعفونی کننده است که آب استخر شما را ایمن و عاری از میکروب نگه می دارد. کلر باید دائماً شارژ شود و سطح آن در محدوده 1 تا 3 پی پی ام () نگهداری شود، البته این مقدار بسته به سطح سیانوریک اسید (CYA) متغیر می باشد که در مقالات بعدی در مورد آن بیشتر توضیح داده خواهد شد.
پی اچ (pH): برای جلوگیری از تحریک پوست و چشم شناگر و محافظت از تجهیزات استخر و نیز جلوگیری از رشد جلبک و بهره مندی از حداکثر پتانسیل ضدعفونی کنندگی کلر، پی اچ آب باید در محدوده استاندارد 7.2 تا 7.6 نگهداری شود.
قلیائیت کل (TA): سطح مناسب و مطلوب TA به حفظ تعادل pH استخر کمک می کند. محدوده مناسب و مجاز TA، 80 تا 120 پی پی ام (ppm) می باشد.
سختی کلسیم (CH): سطح مجاز CH، 200 تا 400 پی پی ام (ppm) می باشد. مقادیر بالاتر از این سطح، باعث بروز رسوب در دیواره استخر و انسداد تجهیزات می گردد. مقادیر پایین سختی نیز مضر بوده و باعث خوردگی و کف کردن آب می شود.
سیانوریک اسید (CYA): سیاتوریک اسید باعث پایداری کلر آزاد شده و از کلر در برابر نور خورشید محافظت می کند. سطح مجاز CYA در استخرهای فاقد نمک 30 تا 60 پی پی ام (ppm)، استخرهای حاوی نمک 60 تا 90 پی پی ام (ppm) و استخرهای سرپوشیده 0 تا 20 پی پی ام (ppm) است.
چهار پارامتر شیمیایی دیگر وجود دارد که نه به طور مرسوم اما گاهی اوقات مطرح می شوند و لازم است در مورد آنها شناخت داشته باشید:
کلرامین های ترکیبی (CC): سطح این پارامتر نشان می دهد که کلر آزاد شما با چگونه و در چه سطحی با آلاینده ها مبارزه می کند. مقادیر CC در حد 1 پی پی ام (ppm) و یا بیشتر نشان از ضعف ضدعفونی کننده شما دارد و بایستی به استخر شوک بدهید.
نمک: در مورد استخرهای مجهز به کلرزن نمکی یا SWG مطرح است که در مقالات بعدی در مورد آن توضیح داده می شود.
بورات: یک پارامتر اختیاری است و افزودن آن به استخر نیز الزامی نمی باشد، اما برای حفظ تعادل pH، TA و نیز جلوگیری از بروز رسوب و جلا بخشیدن به آب بسیار مفید می باشد.
فسفات: فسفات یک یون مغذی جلبک می باشد که وجود آن در ایتخر می تواند زمینه را برای رشد بیشتر جلبک فرآهم نماید. برای اجتناب از این موضوع، سطح فسفات نباید از 0.25 پی پی ام (ppm) تجاوز کند.
در مورد هر یک از این پارامترها و روشهای اندازه گیری و تنظیم آن ها نیز به تفصیل بحث شده است که برای آگاهی بیشتر می توانید به مقالات مربوطه در وبسایت آکوفیکس مراجعه نمایید.
سطح کلر در استخر
کلر مادهای حیاتی برای حفظ تمیزی و بهداشت آب استخر است. این ماده شیمیایی، که به عنوان یک گندزدا عمل میکند، باکتریها، ویروسها و سایر میکروارگانیسمهای مضر را از بین میبرد و از بروز عفونتهای پوستی و بیماریها جلوگیری میکند. برای دستیابی به بهترین نتیجه، سطح کلر در استخر باید در محدوده استاندارد بین **1 تا 3 پیپیام (ppm)** حفظ شود. اگر سطح کلر پایینتر از این حد باشد، نمیتواند بهطور مؤثر آلایندهها را از بین ببرد و در نتیجه آب استخر ممکن است به محیطی برای رشد باکتریها تبدیل شود. از طرف دیگر، اگر سطح کلر بسیار بالا باشد، میتواند باعث تحریک چشمها و پوست شناگران شود و به بوی نامطبوع منجر شود.
برای نظارت بر سطح کلر، میتوان از کیتهای تست یا تجهیزات دیجیتال استفاده کرد که امکان سنجش دقیق و منظم را فراهم میکنند. کنترل دقیق کلر به ویژه در استخرهای روباز که نور خورشید میتواند کلر را تجزیه کند، اهمیت دارد. همچنین استفاده از تثبیتکنندههایی مانند اسید سیانوریک (CYA) میتواند به تثبیت سطح کلر و کاهش هدررفت آن کمک کند.
تعادل pH در استخرها
تعادل pH در آب استخر از مهمترین اصول نگهداری آن بهشمار میآید، زیرا سطح pH نقش کلیدی در راحتی شناگران، کارایی مواد شیمیایی، و حفظ طول عمر تجهیزات ایفا میکند. سطح pH ایدهآل در استخرها بین **7.2 تا 7.6** است. این محدوده بهطور خاصی طراحی شده است تا آب با پوست و چشمها سازگار باشد و از تحریک و حساسیت جلوگیری کند.
وقتی pH آب استخر پایینتر از 7.2 باشد، آب به سمت اسیدی شدن متمایل میشود. این حالت میتواند بهمرور زمان باعث خوردگی و آسیب به سطوح و تجهیزات استخر شود و همچنین برای شناگران ناراحتی ایجاد کند. در مقابل، اگر pH بالاتر از 7.6 باشد، آب قلیایی میشود و به دلیل کاهش کارایی کلر، خطر رشد باکتریها و جلبکها افزایش مییابد. برای کنترل pH، استفاده از سری محصولات آکوفیت توصیه می شود.
قلیاییت کل (TA)
قلیاییت کل (TA) یکی از پارامترهای حیاتی در نگهداری استخر است که بهعنوان خصلت بافر بودن آب در نظر گرفته می شود. این ویژگی به تنظیم و حفظ pH آب کمک میکند و از تغییرات ناگهانی آن جلوگیری میکند. قلیاییت کل در واقع نشاندهندهی توانایی آب در خنثیسازی اسیدها و قلیاییها است و برای ایجاد یک محیط پایدار و ایمن برای شناگران ضروری است.
محدوده ایدهآل قلیاییت کل معمولاً بین 80 تا 120 پیپیام (ppm) است. اگر قلیاییت کل پایینتر از این مقدار باشد، pH آب ممکن است ناپایدار شود و بهراحتی تغییر کند. این ناپایداری میتواند منجر به مشکلاتی مانند تحریک پوست شناگران و خوردگی تجهیزات شود. از طرف دیگر، قلیاییت کل بالا میتواند باعث ایجاد کدری در آب و رسوب مواد معدنی در دیوارهها و تجهیزات استخر شود.
برای حفظ قلیاییت کل در محدوده مناسب، میتوانید از محصولات تخصصی استفاده کنید که به تنظیم این سطح کمک میکنند؛ سری محصولات آکوفیت تولید شرکت آکوفیکس علاوه بر تنظیم pH به صورت همزمان قلیائیت کل را نیز در محدوده استاندارد تنظیم می نمایند و بهترین راهکار برای این منظور می باشند. علاوه بر این، تست منظم قلیاییت کل و سایر پارامترهای شیمیایی آب به شما این امکان را میدهد تا بهطور مؤثری کیفیت آب استخر را مدیریت کنید و محیطی امن و دلپذیر برای شناگران فراهم آورید.
نتیجه گیری:
در نهایت، نگهداری از استخر یک فرآیند پیچیده و نیازمند دقت و توجه به جزئیات است. درک اعداد و محاسبات مرتبط با شیمی آب، حجم، و تعادل مواد شیمیایی، کلید موفقیت در ایجاد و حفظ محیطی ایمن و دلپذیر برای شناگران است. با پیگیری مستمر و استفاده از محصولات مطمئن مانند محصولات تولیدی آکوفیکس، میتوان به راحتی این وظایف را مدیریت کرد و از بروز مشکلاتی چون کدری آب یا رشد جلبک جلوگیری نمود. همچنین، تست منظم و تنظیمات فصلی به شما کمک میکند تا شرایط آب را در بهترین حالت نگه دارید. با در نظر گرفتن این نکات و توجه به جزئیات، میتوانید از استخر خود بهعنوان یک فضای تفریحی و سالم بهرهبرداری کنید و لحظات خوشی را برای خانواده و دوستانتان رقم بزنید. تلاش برای حفظ کیفیت آب و بهبود تجربه شناگران نه تنها به سلامت آنها کمک میکند، بلکه لذت استفاده از استخر را نیز افزایش میدهد.